Kwarc
W tym poście zacznę opis mojej jak na razie dość skromnej kolekcji skał i minerałów. Pierwszym opisanym przeze mnie "okazem" będzie kwarc. A więc zaczynam;)
Kwarc jest bardzo twardym minerałem, osiąga wartość 7 w skali Mohsa (Najwyższa wartość w tej skali wynosi 10, a więc widzicie ,że kwarc znajduję się w czołówce najtwardszych minerałów;)).Należy on do najpospolitszych minerałów skałotwórczych-jest głównym składnikiem granitów, piasków , piaskowców ,a także wielu skał metamorficznych m.in. gnejsów, kwarcytów. Jest on zbudowany z SiO2 (głównie) , zazwyczaj powstaje w warunkach magmowych lub metamorficznych ,ale czasem także wytrąca się także z roztworów wodnych.odznacza się nieduża gęstością (2,65).Kwarc charakteryzuję się brakiem łupliwości i tłustym połyskiem na powierzchniach przełamu.Tworzy siedem odmian krystalicznych, szczególnie ciekawe są odmiany barwne i grubokrystaliczne:
-kwarc mleczny
-kwarc fioletowy-ametyst
-kwarc żółty-cytryn
-kwarc czerwony
-kwarc żółtoczerwony-awanturyn
-kwarc dymny
-kwarc ciemnoszary-morion
-kwarc bezbarwny-kryształ górski
Krystaliczne odmiany kwarcu znajdują zastosowanie w różnych gałęziach przemysłu ( m.in. w elektrotechnice ze względu na zachodzące w dużych "osobnikach" kryształu górskiego zjawisko piezoelektryczności!!). Minerał ten jest używany do produkcji szkła kwarcowego. Oczywiście nie można pominąć zastosowania kwarcu w wyrobach jubilerskich!
W mojej kolekcji znajdują się dwie odmiany kwarcu -kryształ górski i ametyst , więc chcę poświęcić tym odmianom trochę więcej uwagi;)
KRYSZTAŁ GÓRSKI
Dobrze wykształcone kryształy górskie występują w pustych przestrzeniach skalnych i szczelinach, gdzie miały dobre warunki do krystalizacji (w postaci pięknych osobników:):):))
Często spotyka się kryształ górski występujący w formie szczotek krystalicznych (zdj).
Ze względu na nieskazitelną czystość, przezroczystość i żywy połysk kryształ górski porównywany jest z diamentem.
od dawna kryształ górski używany był do obróbki artystycznej. Starożytni Grecy i Rzymianie używali go do wyrobu pieczęci, ozdób , zdobionych waz .....
W POLSCE kryształy górskie występują głównie na Dolnym Śląsku i w Tatrach. Do eksploatacji nadają się okazy w Jegłowej i Taczalinie na Dolnym Śląsku. W okolicach Taczalina spotyka się je w skupiskach tworzących nieregularne szczotki. Kryształy Górskie występują także w żyłach ,przecinających granity na zachodnim zboczu Ślęży. W Zimniku , Żółkiewce , Strzegowie, Grabinie i Borowie można spotkać ję w żyłach pegmatytowych.
AMETYST- Posiada naturalnie fioletowe zabarwienie. Najwięcej wydobywa się go w Brazylii, Urugwaju, Madagaskarze, Iranie, na Cejlonie, w Indiach, Meksyku, na Syberii oraz w różnych rejonach Ameryki Północnej.Minerał ten występuje najczęściej w utworach żyłowych, strefach kontaktowych i próżniach skalnych (w Polsce znany jest głównie z Dolnego Śląska). Ametyst można często spotkać w utworach skał wylewnych, często występuje też w utworach osadowych np. w geodach krzemiennych w jurajskich wapieniach w okolicy Krakowa.
Ametyst był w przeszłości symbolem czystości zarówno fizycznej jak i duchowej, Przypisywano mu właściwości unicestwiania zła. Uważano że myśli ludzi "uzbrojonych" w ametyst będą pogodne, a nerwy opanowane i nieskłonne do wybuchu gniewu. W Peru wierzą,że ametyst strzeże przed złodziejami, chroni od burz i wichrów. Od wieków uznawany był za symbol władzy.
Arystoteles podaję legendę o ametyście: " jedna z najpiękniejszych nimf leśnych nosiła czarodziejskie imię : Amethys. Rozkochany w niej bożek Baccgus prześladował ją względami. Amethys jednak stroniła od lubieżnego i pijackiego bożka. Diana wzruszona próbami nieszczęsnej nimfy zmieniła ją w cudowny klejnot, Bacchus, ujęty jej dziewiczą skromnością, ów klejnot obdarzył własnością ujarzmiania i pokonywania pijaństwa" Stąd też zapewne amethycin znaczy po grecku " środek ujarzmiający pijaństwo",kamień fioletowy , który miał przed pijaństwem bronić,
W POLSCE ametyst jest minerałem rzadkim. Na większą uwagę zasługuję jego występowanie w Szklarskiej Porębie i w Tłumaczowie na Dolnym Śląsku.Ametyst w okolicach Szklarskiej Poręby występuje wśród granitów biotytowych na pd-wsch od uzdrowiska. Żyła kwarcowa wychodzi na powierzchnię w lesie na pólnocnych stokach Karkonoszy. Najlepiej odsłania się ona w korycie Złotego Stoku, stanowiącego lewobrzeżny dopływ kamiennej ( więc nie ma co zwlekać ,trzeba się jak najszybciej wybrać w tamte rejony na poszukiwania;););))
Innym miejscem występowania ametystu są okolice Nowego Świętowa k. Nysy.Minerał ten jest spotykany także, co prawda rzadko, w melafirach okolic Krzeszowiec (koło Krakowa), występują też w dolomitach Skupniowego Upłazu w Tatrach.
Kryształ górski (niestety kupiony:( )
Kryształy kwarcu (znalezione w drodze do Doliny pięciu stawów przez Świstówkę Roztocką:))
Skała, której budulcami są m.in. ziarna kwarcu.Na powyższych zdjęciach widać same minerały pozbawione "otoczki skalnej" -ze względu na wysoką twardość i co za tym idzie odporność kryształy kwarcu erodują wolniej niż inne składniki budujące skałę.
Do tworzenia tego postu korzystałam z książek
"Przewodnik do ćwiczeń z geologii" Czubala P. Mizerski W.
"Kamienie ozdobne Polski" Heflik W
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz